Dünya Bankı Azərbaycanın yüksək gəlirli ölkə statusuna keçməsi üçün şərtləri açıqlayır
Mar 14, 2025
Dünya Bankı (DB) ölkənin adambaşına düşən ümumi milli gəlirdə (ÜMİ) orta illik artım tempinin 4,9% olduğunu nəzərə alsaq, Azərbaycanın yüksək gəlirli ölkələr qrupuna keçməsi üçün təxminən 22 il vaxt lazım olacağını proqnozlaşdırır.
DB-dən "Report"a bildirilib ki, Azərbaycanda adambaşına düşən ÜDM-in orta illik artım tempi 2012-ci ildən 2022-ci ilədək 1,6%, 2007-ci ildən 2022-ci ilə qədər isə 4,9% təşkil edib.
2007-ci ildə Azərbaycanda adambaşına düşən ÜDM 2730 dollar olub, 2012-ci ildə 4820 dollara, 2022-ci ildə isə 5630 dollara yüksəlib.
DB həmçinin bildirib ki, Qazaxıstanda bu göstərici 10 ildə 1,4%, 15 ildə 4,4%, Belarusda 0,9% və 3,5%, Özbəkistanda 0,1% və 7,2%, Tacikistanda 0,6% və 5,1% təşkil edib.
DB qeyd edir ki, Avropa və Mərkəzi Asiya (AMA) ölkələri üçün adambaşına düşən ÜDM-in həddi 14 005 ABŞ dolları olan yüksək gəlirli kateqoriyaya keçid üçün davamlı iqtisadi artıma yönəlmiş struktur islahatları zəruridir.
DB həmçinin vurğulayır ki, regionun davamlı inkişafına əlverişli və təhlükəsiz enerjiyə keçid olmadan nail olmaq mümkün deyil. Bu proses Rusiyanın 2022-ci ildə Ukraynaya təcavüzündən sonra qlobal təbii qaz bazarlarında baş vermiş ən böyük zərbə ilə çətinləşdi. Qaz və elektrik enerjisinin qiymətlərinin artması regionun Rusiyanın enerji resurslarından asılılığını artıraraq, enerjinin şaxələndirilməsi, neft və qaz idxalının azaldılması, enerji səmərəliliyinin artırılması və bərpa olunan enerji mənbələrinin inkişafı ehtiyacını vurğulayır.
Bundan əlavə, emissiyaları azaltmaq üçün qabaqcıl texnologiyaların tətbiqi və nəqliyyat, sənaye və istilik kimi sektorların karbondan təmizlənməsi tələb olunacaq. Bu, xüsusilə qalıq yanacaqlarla əlaqəli dövlət sektorunda əhəmiyyətli investisiyalara səbəb olacaq.
Beynəlxalq Enerji Agentliyinə (IEA) görə, enerji keçidinə qlobal investisiyalar 2030-cu ilə qədər hər il 4 trilyon dollara çatmalıdır (2023-cü ildə qlobal ÜDM-in təxminən 4%-i). Karbon neytrallığına nail olmaq üçün əlavə investisiyalar hər il ÜDM-in daha 2%-ni tələb edə bilər.
DB hesab edir ki, enerjiyə qənaət edən və ekoloji cəhətdən təmiz texnologiyalara keçid enerji xərclərini azaldacaq, biznesin rəqabət qabiliyyətini yüksəldəcək, yeni iş yerləri yaradacaq və innovasiyaları gücləndirəcək. Enerji sisteminə əlavə investisiyalar enerji təchizatının etibarlılığını artıracaq və uzunmüddətli xərcləri azaldacaq. Bununla belə, modernləşdirmə avtomobillərdən mobil telefonlara keçid kimi digər texnoloji dəyişikliklər kimi əhəmiyyətli investisiya və vaxt tələb edir.
"Lakin, fəaliyyətsizlik daha baha başa gələcək. Azərbaycan, Qazaxıstan və Rumıniyada iqlim dəyişikliyindən dəyən ziyan artıq ildə ÜDM-in 1-2%-ni təşkil edir, Özbəkistanda isə bu, 10%-i ötür", - DB qeyd edib.
İstənilən texnoloji keçiddə olduğu kimi, yüksək ilkin xərclər istehlakçıların, bizneslərin və hökumətlərin üzərinə düşəcək. Bu keçidi uğurla həyata keçirmək üçün AAK regionundakı ölkələr xarici kapital, texnologiya və idarəetmə təcrübəsi tələb edəcəklər. Bu tədbirlər iqtisadiyyatın enerji intensivliyini azaltmağa, tullantıları azaltmağa və davamlı iqtisadi artımı təmin etməyə kömək edəcək”, - DB vurğuladı.
Bundan əvvəl DB Azərbaycanın yüksək gəlirli ölkələr qrupuna keçidi üçün imkanları açıqlamışdı.
Azərbaycan Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına görə, 2024-cü ildə ölkədə adambaşına düşən ÜDM-in 7283 dollar olacağı gözlənilir.```
Latest
Mar 29, 2025
Azərbaycan Yaşıl Enerjinin genişləndirilməsi üçün Dünya Bankından 173,5 milyon dollar kredit alıb
News
Dünya Bankı ölkənin elektrik infrastrukturunun gücləndirilməsi və bərpa olunan enerji inteqrasiyasının artırılması məqsədi daşıyan Azərbaycanın Bərpa olunan Enerji Mənbələrinin Genişləndirilməsi (AZURE) layihəsini dəstəkləmək üçün 173,5 milyon ABŞ dolları məbləğində krediti təsdiqləyib.
Mar 14, 2025
Dünya Bankı Azərbaycanın yüksək gəlirli ölkə statusuna keçməsi üçün şərtləri açıqlayır
News
Dünya Bankı (DB) ölkənin adambaşına düşən ümumi milli gəlirdə (ÜMİ) orta illik artım tempinin 4,9% olduğunu nəzərə alsaq, Azərbaycanın yüksək gəlirli ölkələr qrupuna keçməsi üçün təxminən 22 il vaxt lazım olacağını proqnozlaşdırır.
Mar 12, 2025
Aİ Azərbaycanın əsas ticarət tərəfdaşı olaraq qalır - səfir
News
Avropa İttifaqı (Aİ) Azərbaycan üçün ən güclü bazardır. APA-Economics xəbər verir ki, bunu Aİ-nin Azərbaycandakı nümayəndəliyinin rəhbəri, səfir Peter Miçalko deyib.
Mar 12, 2025
İtaliya səfiri: İtaliya ilə Azərbaycan arasında diplomatik əlaqələr çox güclüdür
News
İtaliya ilə Azərbaycan arasında diplomatik əlaqələr çox güclüdür. APA-nın məlumatına görə, bunu İtaliyanın Azərbaycandakı səfiri Luka Di Kanfrançesko ADA Universitetində jurnalistlərin suallarını cavablandırarkən deyib.
Mar 11, 2025
Azərbaycan və İspaniya arasında strateji iqtisadi əməkdaşlıq haqqında Anlaşma Memorandumu imzalanıb
News
İqtisadiyyat naziri Mikayıl Cabbarov İspaniyanın ticarət məsələləri üzrə dövlət katibi Amparo Lopez Senoviya ilə görüşüb.
Mar 10, 2025
Budapeştdə Azərbaycan, Gürcüstan, Macarıstan və Rumıniya Yaşıl Enerji Dəhlizi üzrə Birgə Məktub imzalayıb
News
Macarıstanın paytaxtı Budapeşt şəhərində Azərbaycan, Gürcüstan, Macarıstan və Rumıniya Yaşıl Enerji Dəhlizi üzrə Birgə Məktub imzalayıb.
Mar 06, 2025
Orta Dəhliz regional əlaqəni gücləndirmək üçün yeni razılaşmalarla sürət qazanır
News
Bu gün Bakıda Transxəzər Beynəlxalq Nəqliyyat Marşrutu (TİTR) Beynəlxalq Assosiasiyasının Baş Assambleyasının iclası keçirilib.
Mar 05, 2025
S&P Azərbaycanın xarici borcu ilə bağlı proqnozunu açıqlayıb
News
“S&P Global Ratings” beynəlxalq reytinq agentliyi Azərbaycanın xarici borcu ilə bağlı proqnozunu açıqlayıb.
Feb 13, 2025
İspaniyada Azərbaycan və Avropa İttifaqı-Azərbaycan münasibətlərinə dair konfrans keçirilib
News
Azərbaycanın İspaniyadakı səfirliyinin dəstəyi, Beynəlxalq Münasibətlərin Təhlili Mərkəzi (BMTM) və Kral Xuan Karlos Universitetinin birgə təşkilatçılığı ilə İspaniyada Azərbaycan və Avropa İttifaqı-Azərbaycan münasibətlərinə dair konfrans keçirilib.
Jan 22, 2025
AYİB Azərbaycanın Gəncə şəhərində su infrastrukturunu maliyyələşdirir
News
Bu gün Davosda AYİB-in vitse-prezidenti Yurgen Riqterink və Azərbaycanın iqtisadiyyat naziri Mikayıl Cabbarov tərəfindən imzalanmış kredit sazişində Bank Gəncənin su idarəetmə sistemlərinin təkmilləşdirilməsinin maliyyələşdirilməsinə 35 milyon avro ayırıb.
Jan 11, 2025
Latviya ilə vergi sahəsində əməkdaşlığın perspektivləri müzakirə edilib
News
İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Dövlət Vergi Xidmətinin rəisi, Avropadaxili Vergi Administrasiyaları Təşkilatının (IOTA) prezidenti Orxan Nəzərli Latviyanın Dövlət Gəlir Xidmətinin baş direktoru Bayba Smite Roçe ilə videoformatda görüş keçirib.
Jan 06, 2025
IFC "yaşıl" layihələr üçün Azərbaycan manatı ilə istiqrazlar buraxıb
News
Dünya Bankı Qrupunun üzvü olan Beynəlxalq Maliyyə Korporasiyası (IFC), Azərbaycanda mikro, kiçik və orta sahibkarlıq subyektlərinin kreditlərə çıxışını genişləndirmək, aztəminatlı ev təsərrüfatlara dəstək olmaq və "yaşıl" layihələrin maliyyələşdirilməsi məqsədilə Azərbaycan manatı (AZN) ilə denominasiya olunmuş istiqrazlar buraxıb.
